Умацаваць стабільнасць. МАРГ растлумачыў неабходнасць кантролю цэн на мяса, малако і ласункі
Фота з архіва 20 чэрвеня, Мінск . Урад узяў на асаблівы кантроль цэнаўтварэнне на мяса-малочную прадукцыю і кандытарскія вырабы, што ўмацуе стабільнасць на рынку, паколькі вытворцы кожнае ініцыяванае павышэнне цэн павінны будуць узгадніць. Чым выкліканы прымаемыя меры і якім механізмам падпарадкоўваюцца, журналістам пракаменціраваў першы намеснік міністра антыманапольнага рэгулявання і гандлю Іван Вежнавец,
У красавіку 2025 года ўрад прадаставіў вытворцам права самастойна павышаць адпускныя цэны. Многія, у каго была неабходнасць палепшыць сваё фінансавае становішча, гэтым правам скарысталіся. З сённяшняга дня, 20 чэрвеня, для недапушчэння спекуляцыйнага і неабгрунтаванага росту цэн урадам узяты на кантроль працэс павышэння вытворцамі цэн на мяса-малочную групу тавараў і кандытарскія вырабы. Як адзначыў прадстаўнік МАРГ, гэтыя пазіцыі можна назваць найбольш інфлятагеннымі за апошнія гады.
Так, далейшае павышэнне цэн на гэтыя тавары звыш 0,3 працэнта ў месяц неабходна абгрунтаваць Камісіі па пытаннях дзяржаўнага рэгулявання цэнаўтварэння пры Савеце Міністраў. Пры гэтым на кантроль узяты цэны па ўсім ланцужку: ад сельскагаспадарчага вытворцы да розніцы, гэта значыць аргументаваць камісіі цяпер неабходна таксама павышэнне цэн на малако-сыравіну, свіней, буйную рагатую жывёлу, якія пастаўляюцца для перапрацоўкі. У розніцы прадаўжаюць дзейнічаць гранічныя надбаўкі.
Прымаемыя меры, як лічыць першы намеснік міністра, умацуюць стабільнасць на харчовым рынку, паколькі вытворцы названых груп тавараў абавязаны будуць ініцыяванае павышэнне цэн звыш нарматыву ўзгадніць, іншымі словамі, дынаміка цэн будзе кантралявацца дзяржавай. Разам з тым, паводле ацэнкі спецыяліста, і да прынятых мер масавага росту цэн на беларускім харчовым рынку рэгулятары не назіралі. Глабальных скачкоў цэн не дапусціла канкурэнцыя за спажыўца з замежнымі, у асноўным расійскімі, вытворцамі.
«Як паказвае практыка, з 2022 года, калі была прынята пастанова Савета Міністраў нумар 713 «Аб сістэме рэгулявання цэн», мы з перыядычнасцю ўносім змяненні ў парадак цэнаўтварэння. На гэты момант з’явілася неабходнасць карэкціроўкі падыходаў да цэнаўтварэння па мяса-малочнай групе і кандытарскай прадукцыі, — растлумачыў Іван Вежнавец. — Калі перадумовы будуць складвацца па іншых таварных групах, рашэнні будуць прымацца».
Неабходнасць гэтага падкажа аналіз на аснове шэрага фактараў, у першую чаргу разгляд афіцыйных статыстычных даных узроўню інфляцыі і тэмпаў росту цэн на адпаведныя таварныя пазіцыі. Акрамя таго, супрацоўнікі МАРГ штодзённа ўзаемадзейнічаюць з гандлёвымі сеткамі і вытворцамі і ў выпадку абазначэння негатыўных тэндэнцый — рэагуюць.
У цэлым сітуацыю на беларускім спажывецкім рынку Іван Вежнавец ахарактарызаваў як стабільную. На паліцах прысутнічае дастатковы асартымент тавараў, пры гэтым узровень цэн знаходзіцца ў зададзеных межах. Пра асобныя факты парушэнняў становіцца вядома ў час кантрольна-аналітычных мерапрыемстваў, але неадпаведнасці не масавыя.